Viết lách là gì? 17 Bí kíp luyện viết lách khiến không ai có thể rời mắt (cho người mới)

Đây là sự thật: Bạn không cần phải có một tài năng thiên bẩm về viết lách mới có thể “chơi đùa với con chữ”.

Hơn thế nữa, bạn cũng không cần đầu tư chi phí quá lớn vào các khóa học content na ná nhau chỉ để học được những kiến thức cơ bản ở trên mạng.

Thực tế là, trong khảo sát của Orbit Media đã công bố, những blogger viết lách hàng ngày sẽ cho ra đời các sản phẩm có kết quả tốt hơn những người chỉ viết vài lần trong tháng.

Điều này có nghĩa là gì? Bạn hoàn toàn có thể bắt đầu trở thành master viết lách dù hiện tại không có trong tay kinh nghiệm gì cả bằng cách luyện tập đúng cách ngay từ bây giờ.

Nếu bạn thật sự muốn phát triển kỹ năng viết lách tiềm ẩn của mình lên một trình độ mới, hãy để mình giúp bạn.

Mình cam kết: Nếu bạn đọc đến dòng cuối cùng của hướng dẫn này, bạn sẽ có mọi thứ bạn cần trong tay để master kỹ năng viết. (bài 10000 từ à? Đơn giản thôi)

Trong bài viết này bạn sẽ được biết:

Giờ thì hãy bắt đầu với…

Viết lách là gì?

Có thể bạn nghe đến từ “viết lách” hằng ngày nhưng chưa bao giờ thật sự hiểu rõ viết lách nghĩa là gì. Để mình làm rõ.

Viết lách là từ để chỉ hoạt động của bất kỳ ai yêu thích việc viết. Nội dung viết thường hướng đến một chủ đề xác định. Người viết có thể viết ở một hoặc đa dạng các chủ đề khác nhau với mục đích truyền đạt thông tin, suy nghĩ, ý tưởng, thông điệp của mình đến người đọc.

Viết lách không bó hẹp trong cây bút và cuốn tập như ngày xưa. Ngày nay, bạn có thể dễ dàng sử dụng bất kỳ công cụ điện tử nào bạn muốn để viết: smartphone, ipad, PC, laptop…

Nếu bạn chỉ mới bắt đầu tìm hiểu về viết lách gần đây thì đây là video mà bạn không nên bỏ qua:

Tại sao kỹ năng viết lách lại cực kỳ quan trọng trong thời đại này?

Thật thú vị khi bạn có thể chạm vào mạch cảm xúc và thấm thía được những ý nghĩa mà tác giả muốn truyền tải qua những câu văn.

Hiện nay, viết lách không chỉ dành cho những tác giả chuyên nghiệp hay bán chuyên, mà cả trong môi trường giảng dạy, đời sống, viết lách cũng chiếm 1 vị trí nhất định.

Vậy, tại sao viết lách lại quan trọng đối với chúng ta?

1. Viết giúp bạn chữa lành cảm xúc

Có vẻ như ngày nay mọi người đều bận rộn mà không biết rằng bận rộn là một trong những nguyên nhân gây ra căng thẳng, lo lắng và thậm chí là các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng hơn.

Trên thực tế, theo Hiệp hội Y khoa Hoa Kỳ, căng thẳng là nguyên nhân cơ bản gây nên hơn 60% tổng số bệnh tật của con người. May mắn thay, viết ra mọi thứ là một cách giúp giảm thiểu đáng kể tất cả những điều trên. 

Bởi vì bạn buộc phải đặt cảm xúc của mình khi viết, bạn có thể xử lý suy nghĩ và cảm xúc của mình ở mức độ sâu sắc hơn nhiều so với chỉ nghĩ về nó.

Đây cũng là một hình thức trị liệu tinh thần, giúp bạn kết nối lại với con người thật của chính mình bất cứ khi nào bạn cảm thấy tức giận, chán nản hoặc quá tải.

2. Viết giúp bạn ảnh hưởng người khác

Trong nhiều thập kỷ qua, viết lách không chỉ được dùng để giải trí mà còn trong nhiều lĩnh vực khác như kinh tế hay chính trị. Thế nhưng sức mạnh cao nhất mà viết lách mang lại đó chính là cách nó ảnh hưởng đến con người.

Thông qua viết, bạn có thể tự tin thể hiện những gì bạn cảm thấy hoặc muốn nói với người khác. Điều này thật sự hữu ích cho các cá nhân hướng nội vì họ có cơ hội tỏa sáng bằng việc viết ra những suy nghĩ của mình.

Bạn có thể chết đi, nhưng một cuốn sách mà bạn viết ra nó có thể sống mãi qua hàng thế kỷ, truyền lại hết đời này sang đời khác. Những tư tưởng mà bạn viết ra không hề chết, nó sống mãi.

Trái ngược với nói, viết không có rào cản. Người viết được tự do hơn mà không lo sợ sẽ gây ảnh hưởng hay tạo nên một cuộc tranh luận mà họ không hề mong muốn. Đây là điều mà các phương tiện truyền thông khác không làm được.

3. Viết giúp bạn lưu trữ mọi ý tưởng

David Allen – Người sáng lập ra hệ thống quản lý công việc và cuộc sống “Getting Things Done” (GTD) đã từng nói:

“Your mind is for having ideas, not holding them.”

David Allen

Có nghĩa là: Tâm trí của bạn là dành cho những ý tưởng, chứ không phải dùng để lưu trữ chúng.

David Allen tin rằng khi nói đến quản lý công việc và cuộc sống, bạn nên làm trống tâm trí và sau đó bắt đầu thực hiện những công việc quan trọng nhất thay vì chỉ nghĩ về chúng.

Chính vì thế, viết ra những suy nghĩ của mình là một cách đơn giản nhưng hiệu quả để ghi lại bất cứ thứ gì mà bạn cần lưu lại.

Bạn có thể viết chúng vào sổ tay mang theo bên mình hoặc phân loại chúng thành các tệp nhỏ trong máy tính. Đến lúc bạn cần chúng, ít nhất bạn cũng có thể tìm thấy bằng cách gõ tìm kiếm.

4. Viết giúp đầu óc của bạn minh mẫn hơn

Một khi bạn viết mọi thứ ra giấy, bạn sẽ thấy mình trút đi được một lượng thông tin khổng lồ trong đầu. Ngay cả khi bạn chưa có ý định thực hiện những điều đó thì nó vẫn luôn nằm sẵn trên giấy và chờ bạn triển khai.

Điều này giúp bạn đảm bảo bản thân vẫn đang đi đúng hướng và có “chỗ trống” để nạp thêm nhiều các thông tin cần thiết khác mà không bị quá tải.

5. Viết là kỹ năng ưu tiên hàng đầu

Trong tương lai gần, máy móc sẽ dần thay thế con người làm những công việc lao động chân tay. Tuy nhiên, kỹ năng viết để truyền đạt những tư tưởng là thứ mà máy móc không thể làm được và nó chính là kỹ năng sống còn trong thập kỷ tới.

Cho dù bạn là một nhân viên bình thường viết báo cáo định kỳ hay một giáo viên soạn thảo giáo án cho bài học hôm sau thì viết lách cũng là kỹ năng ưu tiên hàng đầu cần phải biết.

Trên thực tế, rất nhiều doanh nghiệp hiện nay lấy viết lách là một trong những tiêu chí tuyển dụng và sàng lọc nhân viên đầu vào.

Theo Hiệp hội các trường Đại học và Lao động Quốc gia Mỹ (National Association of Colleges and Employers), có 73.4% nhà tuyển dụng muốn ứng viên sở hữu kỹ năng viết lách tốt, xếp sau là kỹ năng lãnh đạo và làm việc nhóm.

“Nếu bạn đang phân vân quyết định giữa một vài ứng viên để tuyển cho một vị trí, hãy thuê người có kỹ năng viết giỏi nhất. Kỹ năng viết của [anh ấy / cô ấy] sẽ bù đắp những thứ còn lại. Bởi vì một người viết giỏi không chỉ đơn giản là viết một cách rõ ràng. “Viết rõ ràng” là một dấu hiệu của “tư duy rõ ràng”. Những nhà văn vĩ đại biết cách giao tiếp. Họ làm cho mọi thứ trở nên dễ hiểu. Họ có thể đặt mình vào vị trí của người khác. Họ biết cần bỏ sót điều gì. Và đó là những phẩm chất bạn muốn ở bất kỳ ứng viên nào. Viết lách là kỹ năng sống còn trong xã hội chúng ta… Viết là tiền tệ (currency) ngày nay cho những ý tưởng hay…”

Jason Fried, người sáng lập Basecamp, trích dẫn trong cuốn sách nổi tiếng Rework

6. Viết giúp bạn dễ đạt được mục tiêu và có động lực hơn

Theo nghiên cứu từ Dominican University tại California đã cho thấy “Bạn có khả năng đạt được mục tiêu của mình cao hơn 42% nếu bạn viết chúng ra giấy”.

Bằng cách viết ra các mục tiêu, ưu tiên, bạn sẽ buộc phải xem và đánh giá từng mục tiêu đó một cách cẩn thận. Bạn nên làm gì? Bạn sẽ làm nó như thế nào? Nó sẽ có kết quả ra sao. Tất cả sẽ được thể hiện rõ ràng trước mắt bạn chứ không phải là trong đầu.

Ngay cả khi bạn có mục tiêu tốt nhất và phù hợp nhất, bạn cũng cần phải viết ra giấy để duy trì quyết tâm và nhắc nhở bản thân về mục tiêu của mình thường xuyên.

7. Viết giúp đánh giá được sự tiến bộ của bản thân

Tác giả kiêm nhà biên kịch nổi tiếng người Mỹ – Ray Bradbury đã từng nói:

“The good writers touch life often. The mediocre ones run a quick hand over her. The bad ones rape her and leave her for the flies.”

Tạm dịch:

Người viết tốt thường xuyên chạm vào cuộc đời. Người viết tầm thường vội vã lướt tay qua cuộc đời. Người viết tồi tệ cưỡng hiếp đời và bỏ lại đời cho ruồi bâu.

Bằng cách viết ra mọi thứ, bạn sẽ có một sơ đồ về những gì bạn đã làm, đã nghĩ đến và điều này sẽ phản ánh được bạn có tiến bộ hay không. Trước khi cố gắng cải thiện bản thân, đừng quên đánh giá chính mình ở quá khứ và hiện tại.

Hãy nhớ một điều:

If it can’t be edited, it can’t be improved!

Nếu nó không thể chỉnh sửa, nó không thể được cải thiện!

Với tất cả những gì viết lách mang lại cho chúng ta, dù bạn có đang làm bất kỳ công việc nào hay ở bất kỳ vị trí nào, mình nghĩ bạn cũng nên bắt đầu rèn luyện kỹ năng viết ngay hôm nay!

17 cách nâng cấp kỹ năng viết khiến người đọc không thể rời mắt

Đừng nản lòng nếu bạn chưa sở hữu kỹ năng viết lách “vạn người mê” vì bạn không dùng viết lách để kiếm sống hằng ngày. May mắn là nếu bạn muốn phát triển kỹ năng viết lách của mình, hãy bắt đầu áp dụng 17 cách dưới đây:

1. Viết cho chính “bạn”

Mặc dù nó sẽ không phù hợp cho tất cả mọi hình thức nhưng nếu bạn là một người viết lách tự do thì hãy viết trực tiếp cho chính “bạn”. Đây là cách tuyệt vời để bài viết của bạn trở nên thân thiện và dễ tiếp cận tới người đọc.

Các blog viết lách hay mạng xã hội ngày thường sử dụng cách xưng hô “bạn” từ những câu đầu tiên. Ví dụ như mẫu quảng cáo sau:

• Freelancer hay Fulltime: Con đường nào phù hợp dành cho bạn?
• Bạn muốn làm việc trong ngành truyền thông với tư cách là người sáng tạo ngôn ngữ. Bạn thường có hai lựa chọn: Làm nhân viên chính thức hoặc tìm kiếm các cơ hội viết lách tự do bên ngoài.

Tuy nhiên nên nhớ rằng, đừng quá lạm dụng và nên tập trung vào người đọc để sử dụng ngôi xưng cho phù hợp.

2. Trau dồi vốn ngữ pháp

Theo thống kê của Careerbuilder 2018, 77% các nhà tuyển dụng loại hồ sơ xin việc do lỗi chính tả hoặc ngữ pháp không tốt.

Chính vì thế, bạn cần hiểu các nguyên tắc cơ bản trong việc viết lách trước khi sáng tạo ra nội dung đáng kinh ngạc. Không cần thiết phải đăng ký học viết lách tại các chương trình đào tạo quy mô mà hãy bắt đầu bằng ngữ pháp và chính tả.

Đồng thời cụ thể hóa các vấn đề để kích thích trí tưởng tượng hình ảnh của người đọc. Hãy xem xét hai câu sau đây:

• Tôi trồng rất nhiều hoa ở sau vườn.
• Tôi trồng 34 loại hoa ở sau vườn, bao gồm cúc họa mi, hoa lan, hoa hồng, hoa mai và cây hoa sứ.

Giờ thì nói xem, câu nào giúp bạn nhìn thấy rõ những loài hoa ở sau vườn nhà của mình.

3. Sử dụng tiêu đề phụ để chỉ dẫn người đọc

Nếu bạn đang tập tành viết blog hay các trang bán hàng, tiêu đề phụ rất quan trọng vì sẽ chia nhỏ các đoạn dài, giúp người đọc tập trung và cung cấp cho họ những thông tin chính.

Khi tạo tiêu đề cần lưu ý:

• Làm cho chúng rõ ràng và trực tiếp – Đừng cố gắng phức tạp các từ ngữ!
• Giữ sự ngắn gọn – Kích thước, font chữ và vị trí của tiêu đề phụ cũng phải hợp lý.
• Có sự nhất quán trong cấu trúc – Mỗi tiêu đề nên có sự thống nhất trong cách thể hiện.

4. Làm cho câu văn trôi chảy

Một câu chuyện tuyệt vời phải có được nhịp điệu tốt, dấu câu phù hợp và các chi tiết sống động. Nếu ai đó đọc bài viết của bạn hơn 2 lần mới nắm được ý chính, tức là bài viết của bạn đang thiếu sự trôi chảy.

Để cải thiện bài viết, kiểm tra ngay danh sách dưới đây cho mỗi bài viết của bạn:

• Từ chung chung – Các cụm “không thể, không được, đã không” khiến cho bài viết của bạn nặng nề và căng thẳng. Hãy hạn chế để câu chuyện thêm phần dễ hiểu, dễ đọc hơn nhé!
• Dấu câu – Thử đặt các dấu câu đa dạng ở các vị trí phù hợp để tạo nhịp điệu riêng cho bài viết của bạn.
• Hình ảnh – Theo OptinMonster, các bài viết có sử dụng hình ảnh sẽ có nhiều lượt xem và tương tác hơn 94% bài viết không có hình ảnh.

5. Xem viết lách là công việc

Viết lách có thể không giúp bạn kiếm ra tiền ngay lúc này nhưng hãy xem nó là một công việc và phải thực hiện nó hằng ngày nếu bạn muốn giỏi hơn. Không ai có thể giỏi viết lách trong 1 – 2 ngày, kể cả nhà văn nổi tiếng.

Khảo sát của Orbit Media đã tiết lộ rằng, những người viết blog xuất bản hàng ngày có kết quả báo cáo “tốt hơn” so với những người viết blog xuất bản vài lần mỗi tháng.

Nếu muốn cải thiện viết lách, viết thường xuyên sẽ giúp bạn bớt cảm giác “bí từ” và phát triển văn phong độc đáo hơn. Ngay khi không ai quan tâm tới nội dung của bạn, hãy cứ viết hằng ngày!

Hãy thử đặt cho mình những thử thách trong tháng và cố gắng hoàn thành nó, đó sẽ là mục tiêu để bạn cố gắng thực hiện công việc viết lách như một thói quen.

6. Đọc sách thường xuyên

Cơ bản những người viết lách tốt cũng thường là độc giả trung thành của một nhà văn nào đó, nhờ vào sách mà họ tìm ra các ý tưởng tuyệt vời cho tác phẩm của mình. Đi từ cơ bản đến nâng cao, tìm hiểu thêm các tài liệu chuyên sâu là cách bạn xây dựng cho mình vốn câu từ và cách hành văn trôi chảy.

Bạn càng đọc nhiều thì nhãn quan sẽ càng phát triển và biết đâu trong tương lai, bạn sẽ là người viết truyện kiếm tiền với các tác phẩm truyện ngắn best seller như nhà văn Nguyễn Nhật Ánh?!!!

Đọc sách là quá trình phản biện với tác giả. Khi bạn đọc sách cũng như tương tác với nó, nó sẽ giống như bạn đang lắng nghe quan điểm của tác giả, cùng lúc đó tích góp cho mình những kiến thức, dẫn chứng, phản biện.

Một số lời khuyên chân thành của mình về việc đọc sách:

1. Hãy đọc loại sách mà bạn thích, đừng nghe đám đông bảo cuốn sách này hay mà mua nó. Cuốn sách đó nên giúp bạn giải quyết chính xác những vấn đề mà bạn đang tìm giải pháp. Lúc đó, nó mới thực sự có ích cho bạn.
2. Đọc là phải xài, đọc ít cũng được, số lượng không quan trọng bằng chất lượng.
3. Đừng ngần ngại bỏ đọc giữa chừng nếu bạn thấy có gì đó không ổn. Đừng tốn thời gian thêm cho những cuốn sách giáo điều hoặc nó làm bạn cảm thấy chán ngắt. Tiếp tục tìm cuốn khác bạn thấy hứng thú mà đọc. Thói quen đọc sách liên tục của bạn mới quan trọng!

7. Tham gia các buổi workshop chia sẻ về viết lách

Nhiều người nghĩ viết là một hành động đơn độc nhưng người viết lách giỏi thì luôn cần sự phản hồi về tác phẩm của họ. Hãy tìm kiếm và kết nối với những đồng nghiệp sẵn sàng giúp bạn chỉ ra lỗi sai.

Ngày nay có rất nhiều các hội thảo hoặc khóa đào tạo ngắn – Nơi mà những người có kinh nghiệm trong lĩnh vực viết lách sẽ chia sẻ và hướng dẫn bạn những kỹ năng cần thiết.

Một số hội thảo/khóa đào tạo dành riêng cho dân viết lách mà mình biết hoặc từng tham gia đó là:

• Workshop “Content hay bán hàng thay doanh nghiệp” – Hà Mạnh Tuấn
• Brandtalk 2019: “Sáng tạo mới” hay “Đánh cắp ý tưởng”? – Plato Academy & Red Monsters
• Workshop: Content marketing – Sức mạnh của ngôn từ – Hoàng Bảo Kiếm.

Trong phần tiếp theo, mình sẽ gợi ý cho các bạn một vài hội nhóm giúp trau dồi kỹ năng viết lách. Đừng bỏ lỡ nhé!

8. Phân tích các bài viết/trang web mà bạn yêu thích

Hầu hết mọi người thường xuyên bình luận và lưu lại các bài viết hấp dẫn nhưng ít ai hiểu tại sao nó lại thu hút họ đến vậy.

Hãy tập trung phân tích nó bằng việc đánh dấu lại các cụm từ, các câu đặc biệt, giải thích tại sao những yếu tố này lại khiến bạn thích, từ đó áp dụng vào công việc viết lách của mình.

Còn nếu bạn chưa tìm ra được website đúng “gu” mình thì sao? Hãy học hỏi từ những người giỏi nhất!

Tại Detailed, bạn có thể xem được xếp hạng của các trang blog nổi tiếng trên thế giới (Industry Ranking) ở mọi lĩnh vực. Xếp hạng này được cập nhật liên tục 24 giờ.

9. “Bắt chước” những nhà văn mà bạn ngưỡng mộ

Xin hãy hiểu đúng “bắt chước” không đồng nghĩa với đạo văn và đem tác phẩm của người khác biến nó thành của mình.

Thử tưởng tượng bạn có một danh sách dài những nhà văn với các bài viết, câu chuyện mà bạn yêu thích. Vậy bạn yêu điều gì ở họ?

Riêng mình chỉ có một lời khuyên cho bạn và đây cũng là cách mình tham khảo để nâng cao kỹ năng viết của chính bản thân, đó là:

• Nếu bạn muốn viết đơn giản hãy xem qua nghiên cứu Hemingway của “Ông già và Biển cả” (The Old Man and the Sea).
• Nếu bạn muốn cải thiện khả năng chọn từ ngữ, tham khảo ngay cách sử dụng động từ mạnh Ray Bradbury trong Zen in the Art of Writing.

Có người sẽ dùng sự hài hước để xóa bỏ những chủ đề viết lách khô khan, có người lại dùng văn hóa hiện đại để giúp việc viết lách thêm thú vị. Hãy xem liệu bạn có thể dùng điều này để cải thiện kỹ năng viết lách của mình hay không.

10. Đừng xem thường bản phác thảo

Viết lách tốt không có nghĩa là bạn sẽ lấp đầy trang giấy trống trong thời gian nhanh nhất mà là khả năng lên kế hoạch và sắp xếp những điều bạn định viết một cách cụ thể. Đây chính là kế hoạch chiến đấu sẽ giúp bạn giành chiến thắng trong bất kỳ cuộc chiến nào.

Bản phác thảo hay dàn ý không cần quá phức tạp, chỉ cần có các phần theo thứ tự. Nếu chủ đề của bạn phức tạp hay bạn bắt đầu mất hứng thú, hãy xem lại dàn bài và gạch đi những ý không cần thiết.

11. Thẳng tay phê bình chính mình

Bạn đang viết lách mỗi ngày và cảm thấy tự tin hơn về công việc này. Chính xác! Đây chính là thời điểm tuyệt vời để ngồi xuống và trở thành nhà phê bình khó tính của bản thân.

Biên tập là kỹ năng khó khăn đối với những người mới bắt đầu viết lách, bởi vì họ đã đặt rất nhiều tâm huyết và thời gian vào tác phẩm ngay từ ban đầu. Tuy nhiên, điều này cũng khiến cho văn bản của bạn rườm rà quá mức quy định.

Đừng ngần ngại bỏ ngay các từ không liên quan, đi vào vấn đề chính và mạnh dạn xóa các phần dư thừa, bạn sẽ thấy bài viết của mình tốt hơn rất nhiều.

12. Chấp nhận các bản nháp tào lao ra đời

Nếu bạn nghĩ: “Người viết lách tốt luôn làm ra các tác phẩm một cách dễ dàng và dành thời gian còn lại để nhâm nhi một tách cà phê”. Bỏ suy nghĩ đó đi.

Nó không phải thực tế.

Hầu như những bản nháp đầu tiên của bất kỳ ai cũng đều dở hoặc tào lao, nhưng không sao cả, chỉ cần bạn ghi lại ý tưởng của mình trên giấy trước và thực hiện nó từ từ cho đến khi nó hoàn chỉnh.

Thống kê từ Orbit Media đã cho thấy, những người viết nhiều phiên bản cho tiêu đề của mình từ 11 – 19 lựa chọn thường đạt kết quả tốt hơn những người chỉ viết 4 – 6 lựa chọn.

13. Tìm cho mình một biên tập viên thực thụ bên cạnh

Thật tuyệt vời khi có một biên tập viên giỏi – Người sẽ giúp bạn chỉ ra lý do tại sao một cái gì đó sai chứ không phải chỉ đơn giản nói với bạn rằng nó không đúng.

Ban đầu sẽ rất ngại ngùng khi cho người khác đọc tác phẩm của mình nhưng điều quan trọng là bạn phải hình thành thói quen và chấp nhận những lời phê bình mang tính xây dựng.

Nếu bạn có một người như vậy bên cạnh (sếp/đàn anh/đàn chị đi trước), hãy tranh thủ “lợi dụng” và “xài” họ hết cỡ nhé 🙂

14. Không cố gắng “nhồi nhét” quá nhiều từ nếu nó không mang lại giá trị

Một bài viết có quá nhiều câu từ phức tạp thì nghe có vẻ chuyên nghiệp và hiểu biết hơn nhỉ. Bỏ ngay suy nghĩ này nếu bạn cũng đang làm vậy nhé!

Theo nghiên cứu của BuzzSumo trên 100 triệu bài báo cho thấy những bài viết có nội dung dài sẽ nhận được nhiều lượt chia sẻ nhiều hơn. Nhưng các báo cáo gần đây của Contently lại ra kết quả rằng, 75% người đọc thích các bài viết dưới 1000 từ, chỉ 5% thích các bài viết trên 2000 từ.

Vậy khúc mắc ở đây là gì?

Câu trả lời là phụ thuộc vào nội dung mà bạn viết. Một bài tuyển dụng hay một bài blog có lẽ sẽ cần nhiều nội dung thông tin hơn là một bài viết quảng cáo. Nhưng nên nhớ, những câu từ càng ngắn gọn sẽ có tính tác động lớn hơn.

Hãy giữ các câu văn ngắn gọn bởi: chúng dễ đọc và dễ hiểu. Mỗi câu chỉ nên có một ý nghĩa đơn giản để tránh gây phức tạp hay nhầm lẫn.

Để làm việc này dễ dàng hơn, hãy chia bài viết của bạn thành 3 bước:

• Viết toàn bộ bài viết
• Đặt bài viết sang một bên trong vài giờ hoặc vài ngày
• Quay lại bài viết của bạn và chỉnh sửa nó

15. Lưu trữ tất cả những gì bạn viết

Một ngày nào đó khi bạn đã có trình độ viết lách chuyên nghiệp, khi nhìn lại những dòng chữ đầu tiên bạn từng viết sẽ là giây phút giúp bạn biết bạn đã đi được bao xa.

Nhưng tất nhiên, chúng ta cần phải có một nơi đáng tin cậy và an toàn để lưu trữ tất cả những điều này.

Bạn có thể lưu lại nó ở bất kỳ nền tảng nào mà bạn cảm thấy quen thuộc. Bên dưới là bản nháp của bài viết này trên Google Doc.

Hoặc bạn cũng có thể lưu trữ nó trên Notion (một phần mềm note cực hay mà mình đang sử dụng). Từ ngày phát hiện ra Notion, mình đã chuyển toàn bộ note trên điện thoại của mình lên nền tảng này. Hoàn toàn miễn phí khi sử dụng cá nhân.

Bạn có thể xem thêm hướng dẫn cơ bản về Notion ở video bên dưới:

16. Nói ra những điều bạn nghĩ

Đừng ép bản thân viết những điều quá rập khuôn hay nghiêm túc khiến nội dung đi vào lối mòn, nhạt nhẽo, đây giống như những người bỏ ngoài tai ý kiến đóng góp của người khác vậy.

Thay vào đó, hãy “thổi hồn” tác phẩm bằng tiếng nói của chính bạn, chia sẻ nhiều thêm những suy nghĩ và quan điểm cá nhân, điều này sẽ khiến cho người đọc thích thú!

Ví dụ như thế này:

17. Hoàn thành tốt hơn hoàn hảo

Bạn dành nhiều thời gian để đọc đi đọc lại, chỉnh sửa tác phẩm của mình kỹ lưỡng và trôi chảy. Tuy nhiên, việc này không có nghĩa là nên dành hàng tuần chỉ để viết về một cái gì đó.

Không có tác phẩm nào là hoàn hảo, bạn phải biết khi nào thì nên dừng lại và sẵn sàng để bước qua những thử thách mới mẻ khác. Khi bạn có kỹ năng viết lách tốt, bạn sẽ viết ra những bài đăng dễ dàng hơn thôi.

Khi bạn mới bắt đầu, số lượng quan trọng hơn chất lượng! Đừng cố làm 120%. Hãy sản xuất thật nhiều bài viết với chất lượng 80%. Rồi bạn sẽ thấy mình tiến bộ vượt bậc sau một thời gian luyện tập.

Hãy xem deadline chính là sếp của bạn và đừng bao giờ để họ phải đợi lâu!

Học viết lách ở đâu và những nguồn tham khảo tốt cho người mới

Cách tốt nhất để nâng cao trình độ viết lách đó là tiếp xúc với nó mỗi ngày, không chỉ viết mà còn là đọc, tham khảo.

Đừng bỏ qua danh sách những group Facebook về viết lách liên quan đến lĩnh vực content marketing để học hỏi thêm kinh nghiệm nhé.

• Cộng đồng Copywriter Việt Nam (60.9k thành viên): Nơi cùng chia sẻ và rèn luyện kỹ năng copywriting, kỹ năng sáng tạo nội dung.
• Cộng đồng Digital Marketing (290.7k thành viên): Nơi cùng nhau chia sẻ kiến thức marketing và khách hàng.
• Tâm Sự Con Sen (185.2k thành viên): Nơi chia sẻ kinh nghiệm và những tâm sự của nghề Content & Copywriting.
• Thánh Content (105k thành viên): Hội tụ những content chất nhất, chia sẻ hữu ích nhất để giúp những người làm content phát triển kỹ năng.
• Viết 100 từ – 100 Daily Words (141.2k thành viên): Nơi dành cho những người chưa có động lực để viết mỗi ngày.
• Người Viết Lách (174.2k thành viên): Những bài viết, câu chuyện được đầu tư và chọn lọc.
• Tổng hợp các cuộc thi Viết (29.4k thành viên): Cơ hội để đưa tác phẩm của bạn ra sân chơi lớn hơn.

Ngoài ra còn có các blog đầu ngành về content, content marketing và copywriting:

• The Content Strategist
• Content Marketing Institute
• Hubspot
• Dĩ nhiên, bạn đừng bỏ qua blog của Leap Content! ^^

Hãy chủ động học viết lách để làm phong phú hơn vốn từ ngữ, văn chương của mình mỗi ngày, tất cả phụ thuộc ở bạn!

3 Cách tìm kiếm chủ đề viết lách cho người mới

Mình chắc chắn việc chọn chủ đề sẽ là điều khó khăn đối với rất nhiều người và cạn kiệt ý tưởng thì xảy ra thường xuyên. Vậy làm sao để tìm kiếm chủ đề viết lách nếu bạn là newbie.

Đầu tiên bạn có thể xem qua video dưới đây mình có hướng dẫn chi tiết cách brainstorm ý tưởng với 2 phương pháp “hoa sen nở” và “nhân giống content” chỉ với 15p có ngay 980 ý tưởng:

Sử dụng Google để nghiên cứu nội dung tiếp thị

Google là cổng thông tin chứa tất cả mọi thứ trong cuộc sống và chiến lược tiếp thị nội dung của bạn cũng giống như vậy. Nhờ vào Google bạn sẽ biết được mọi người đang tìm kiếm và quan tâm điều gì chỉ bằng cách nhập từ khóa, Google sẽ cung cấp cho bạn các chỉ số về mức độ liên quan và lịch sử tìm kiếm.

Ví dụ đơn giản nhất mình có thể giúp bạn hiểu rõ hơn đó là, nếu mình nhập “học đàn” thì Google sẽ gợi ý tiếp theo “tự học đàn guitar”, “lớp học đàn guitar”, “học đàn guitar cho người mới bắt đầu”,… Nếu bạn muốn thông tin cụ thể hơn thì nên thêm khu vực địa phương sẽ giúp tối ưu từ khóa tìm kiếm.

Tìm chủ đề viết lách trên Google Alerts và Google Trends

Giống như công cụ tìm kiếm của mình, Google còn phát triển thêm các công cụ nghiên cứu tuyệt vời khác, trong đó có Google Alerts và Google Trends cho phép bạn xem những gì đang hot trend.

• Google Alerts: Thiết lập thông báo tin tức hằng ngày, hàng tuần với các từ khóa nhất định. Nếu bạn kinh doanh cà phê thì hãy thiết lập với từ khóa “cà phê”, bạn sẽ được gửi email tới mỗi khi có bất cứ nội dung nào về cà phê được xuất bản.

• Google Trends: Công cụ này thu nhỏ phạm vi tìm kiếm hơn một chút. Khi đưa 1 từ khóa vào, bạn sẽ thấy được số lượng tìm kiếm trong khoảng thời gian nhất định và so sánh chúng.

Xem mọi người đang nói gì trên mạng xã hội

Tận dụng các trang mạng xã hội để theo dõi những nội dung thịnh hành, nắm bắt xu hướng phổ biến là cách để bạn tìm ra chủ đề viết lách onli tuyệt vời.

Và Buzzsumo sẽ là công cụ mà theo mình có thể hỗ trợ bạn tìm kiếm những nội dung được chia sẻ nhiều nhất trên Facebook, Twitter, Instagram,… trong thời gian thực. Bạn có 14 ngày trải nghiệm miễn phí trước khi trả tiền để được sử dụng dịch vụ.

Chỉ cần gõ từ khóa bạn muốn thì Buzzsumo sẽ cung cấp cho bạn những kết quả nội dung chất lượng và thu hút dựa trên lượt chia sẻ trên các nền tảng mạng xã hội phổ biến hiện nay.

Tuy nhiên cần cẩn thận và chọn lọc nội dung mà bạn thật sự hiểu về chúng để tránh tạo ra các phản ứng dữ dội về bài viết của bạn. Hãy dành thời gian nghiên cứu trước khi thật sự bắt tay vào viết lách, bạn sẽ thấy bài viết của mình chất lượng và có giá trị hơn.

Nếu bạn vẫn chưa kiếm được bất kỳ ý tưởng nào cho bài viết của mình, hãy ghé qua bài viết 111 ý tưởng Content của mình, đảm bảo bạn sẽ có câu trả lời ngay lập tức.

11 Cách kiếm tiền bằng nghề viết lách

Viết lách là một kỹ năng tuyệt vời giúp thúc đẩy và rèn luyện tính kỷ luật, nếu phát triển theo đúng hướng, viết lách có thể mở ra cánh cổng thu nhập kha khá cho bạn.

Có rất nhiều cơ hội viết lách kiếm tiền trực tuyến, bạn có thể kết hợp ít nhất một trong 29 cách dưới đây:

1. Viết Blog

Khởi nghiệp từ blog viết lách là một trong những cách kiếm tiền trực tuyến hiệu quả nhất và có 53% marketer nhận định rằng blog chính nội dung tiếp thị chính mà họ đang ưu tiên.

Viết blog sở hữu nhiều dòng thu nhập khác nhau từ quảng cáo và các liên kết sản phẩm. Chính vì thế, điểm mấu chốt khi viết blog để kiếm tiền là bạn phải cung cấp cho người đọc những bài viết giá trị được nghiên cứu, phân tích sâu sắc và thường xuyên những bài viết có chủ đề thịnh hành.

2. Làm Freelance Content

Đây là công việc phổ biến thứ 2 của những người yêu thích viết lách hiện nay, bạn sẽ được trả tiền để viết nội dung mà khách hàng yêu cầu. Đó thường là các bài PR, bài SEO, thông cáo báo chí hoặc đơn giản chỉ là slogan, tagline cho một thương hiệu.

Hiện nay các công ty khởi nghiệp mọc lên càng ngày càng nhiều và cạnh nhau trên “mặt trận” trực tuyến, để có thể giữ chân được khách hàng, phần lớn doanh nghiệp lựa chọn chi nhiều tiền cho dịch vụ viết lách thuê ngoài.

3. Hợp tác cùng các đầu báo

Không còn là giấc mơ viển vông, bạn thật sự có thể dùng kỹ năng viết lách của mình để viết báo kiếm tiền. Đừng sợ sai sót vì tòa soạn sẽ kiểm duyệt tác phẩm của bạn trước khi xuất bản tới độc giả. Một số đầu báo bạn có thể liên kết là Afamily, Soha,…

4. Viết mô tả sản phẩm

Các công ty bán sản phẩm trực tuyến sẽ cần rất nhiều các mô tả sản phẩm từ bạn, bạn có thể viết lách kiếm tiền thông qua cách này.

Mô tả sản phẩm là những đoạn ngắn và được thực hiện khá nhanh chóng, vì vậy ít có vị trí cố định cho công việc này. Nó thường chỉ phù hợp như là một nguồn thu nhập phụ để hỗ trợ tài chính.

5. Viết đánh giá sách

Những người viết lách tốt thường có bản chất đọc hiểu tốt, nếu bạn là một người thích đọc, tại sao không thử kiếm tiền từ việc viết đánh giá sách.

Các công ty sẵn sàng trả tiền để có được một bài đánh giá đầy đủ và chi tiết, vì thế đây là lĩnh vực viết lách tự do được rất nhiều người yêu thích.

Ngoài ra bạn còn có thể làm affiliate về sách dựa trên đề xuất những cuốn sách hay mà bạn đã từng đọc cho độc giả của mình.

6. Biên âm thanh hoặc các cuộc phỏng vấn

Mỗi ngày trên thế giới có hàng ngàn bản ghi âm đến từ các công việc khác nhau như bác sĩ, học giả, giảng viên cần được biên âm thanh. Nếu bạn thoải mái với việc nghe ghi âm và viết lách lại thì hãy làm công việc này để kiếm thêm thu nhập.

7. Tự xuất bản sách/truyện 

Nghe có vẻ rất quy mô đúng không? Thực tế là có nhiều công ty xuất bản sẽ hỗ trợ quá trình xuất bản sách chuyên nghiệp của bạn, nhưng hãy thử thực hiện nó thông qua nền tảng Kindle.

Kindle cho phép bạn viết truyện kiếm tiền và xuất bản nó, trong vòng 24h tác phẩm của bạn sẽ xuất hiện trên Kindle Store – Nơi mọi người trên thế giới sẽ truy cập và thấy nó.

Bạn có thể đăng ký tài khoản Kindle Direct Publishing ở đây và bắt đầu bán sách của mình. Hướng dẫn chi tiết hơn bạn có thể xem ở đây.

Đây là nền tảng miễn phí, việc xuất bản chưa tới 5 phút và bạn được phép chỉnh sửa bất kỳ lúc nào. Bạn có thể nhận được tới 70% tiền bản quyền trên doanh số bán hàng.

8. Tham gia các cuộc thi viết

Các cuộc thi viết lách online là cách kiếm tiền và nâng cao kỹ năng viết lách của bạn, tuy rằng công việc này có thể tốn nhiều thời gian và công sức. Để có kết quả và nguồn thu nhập ổn định, bạn phải thường xuyên tìm kiếm các cuộc thi viết hằng ngày.

Lưu ý rằng chỉ nên tham gia các cuộc thi lớn do thương hiệu uy tín tổ chức để có cơ hội dành chiến thắng chứ không phải là các cuộc thi “ao làng” đã được sắp xếp từ trước.

Một số cuộc thi sau đây dành cho dân viết lách có độ uy tín đáng tin cậy đã từng được tổ chức như:

• Marketing On Air 2016: Content Wanted – CLB Marketing MGC – NEU tổ chức
• Hanwha Life Content Creator Camp – Hanwha Life Việt Nam tổ chức
• Cuộc thi Sáng tạo Nội dung: Ký ức –  Intel và Casting Asia tổ chức

9. Quản lý các tài khoản mạng xã hội

Theo một thống kê vào năm 2020, người dùng mạng xã hội đã cán mốc 3.8 tỷ và trung bình một người hay một doanh nghiệp có trên 9 mạng xã hội khác nhau. Trong đó Facebook đang dẫn đầu với 2.74 tỷ người dùng hoạt động mỗi tháng.

Và bạn biết gì không?…Tất cả những tài khoản này đều cần được quản lý, theo dõi và cập nhật hằng ngày. Bạn có thể sẽ là người giúp họ làm những điều đó.

Học viết lách bằng cách tìm hiểu thêm về quản lý tài khoản mạng xã hội, tiếp cận tới các doanh nghiệp mà bạn nghĩ rằng họ cần bạn đóng góp cho những ý tưởng nội dung tuyệt vời trên mạng xã hội.

Khi kết quả đầu tiên thành công thì việc tìm kiếm khách hàng thứ hai sẽ không còn khó khăn.

10. Dạy viết lách trực tuyến/ngoại tuyến

Nếu bạn đã có kỹ năng viết lách và kinh nghiệm theo đuổi nghề viết nhiều năm, có thể đây là thời điểm thích hợp để kiếm thêm thu nhập bằng việc dạy viết lách trực tuyến cho những người mới bắt đầu.

Một số website cung cấp các khóa học viết lách online như: Skillshare, Lynda, Udemy,… Đang là nơi thu hút rất nhiều những người đam mê viết lách nhưng chưa có nền tảng kiến thức cơ bản.

Tổng hợp kiến thức và lời khuyên trong lĩnh vực mà bạn chuyên sâu với tư cách là người đi trước hoặc tạo ra các bài viết mẫu khiến cho nhiều người sẵn sàng trả tiền để mua nội dung của bạn.

Bạn hoàn toàn có thể bán sản phẩm nội dung nhiều lần và mở rộng nó thành một mô hình kinh doanh với mạng lưới khách hàng tiềm năng là những doanh nghiệp mà bạn từng làm freelancer trước đây.

Hãy nhớ rằng, khách hàng chỉ trả tiền khi nội dung của bạn mang tới kết quả mà họ muốn, lúc đó bạn có thể tính phí bất cứ thứ gì bạn muốn và khuếch trương thương hiệu bản thân.

11.  Dịch ngôn ngữ

Đây là cơ hội cho những ai vừa có kỹ năng viết lách và kỹ năng ngôn ngữ tốt song song, bạn sẽ kiếm được tiền bằng cách viết bản dịch vào thời gian rảnh.

Tùy thuộc vào mức độ thông dụng của ngôn ngữ mà mức chi phí sẽ khác nhau, bạn có thể tham khảo tại Fiverr để biết các dịch giả có xu hướng tính phí như thế nào nhé!

Cách định giá dịch vụ viết như thế nào?

Viết lách chuyên nghiệp là một trong những nghề linh hoạt mà bạn có thể làm ở bất kỳ thời điểm nào với mức thu nhập cuối tháng khiến bạn hài lòng. Điều này hoàn toàn phụ thuộc vào việc bạn có muốn biến viết lách trở thành công việc chính thức hay không.

Tuy nhiên, việc định giá dịch vụ viết vẫn còn là khó khăn mà ít ai giải thích được định giá như thế nào là “đúng”. Mình sẽ giúp bạn một số mẹo về cách định giá các dịch vụ viết.

Thay đổi tư duy

Nếu bạn chỉ đơn thuần là người viết lách vì đam mê chứ không phải là tiếp thị, bạn chắc chắn sẽ không thích định giá bài viết của mình.

Tuy nhiên, khi bạn là một người kinh doanh và kiếm sống bằng nghề viết lách thì hãy thương lượng một mức giá tốt hoặc ít nhất là cũng đủ để bạn thấy hài lòng vì những gì mình đã bỏ ra.

Định giá dưới tư cách một người kinh doanh

Bài viết tốt còn là niềm tự hào của bạn về kỹ năng viết lách của bản thân, vì thế hãy định giá phù hợp với giá trị mà bạn mang lại. Viết lách là một kỹ năng khó kiếm, cũng giống như các kỹ năng thương mại khác.

Hiểu giá trị của sản phẩm

Bạn thuộc tuýp người “làm vì đam mê”, có thể bạn sẽ không coi trọng chuyện tiền bạc cho tới khi bạn thật sự cần mua thứ gì đó. Hãy thay đổi suy nghĩ nếu bạn muốn thành công!

Các sản phẩm nội dung của bạn có giá trị tài chính nhất định, dù là trực tiếp hay gián tiếp cũng sẽ giúp doanh nghiệp kiếm được nhiều tiền hơn. Vì vậy, nếu muốn có sản phẩm tốt, họ phải trả cho bạn một số tiền tương xứng.

Có chiến lược định giá phù hợp

Bạn sẽ có một mức thu nhập tốt nhưng không phải tăng ca hay làm quá nhiều công việc nếu bạn biết tìm kiếm khách hàng, tính phí đúng thời điểm cũng như tăng chúng như tăng lương.

Dựa vào loại hình viết lách tự do

Bạn có thể tính phí viết lách theo dự án, theo giờ, theo từ hoặc theo từng tháng. Cụ thể từng loại như sau:

Theo dự án: Dành cho những công việc có nhiệm vụ cụ thể. Tính phí dự án là cách tốt nhất để viết lách kiếm tiền nhưng sẽ tốn nhiều thời gian hơn. Ví dụ bên dưới bảng định giá dịch vụ viết lách theo dự án:

Theo giờ: Dành cho những công việc viết lách cần nhiều nhân sự để hoàn thành. Phí theo giờ sẽ thể hiện trách nhiệm và minh chứng cho số giờ làm việc.

Số từ: Đây là cách tính phí viết lách đơn giản nhất và bạn sẽ được trả tiền tương ứng với những gì bạn viết.

Số trang: Thương lượng với khách hàng về số trang, số lượng từ, font chữ và khoảng cách dòng để có thể định giá chính xác.

Dựa vào các yếu tố khi thực hiện sản phẩm nội dung

Mỗi một dự án đòi hỏi các cách xử lý riêng, vì thế khi tính phí thì bạn cần xem xét các yếu tố sau, tất nhiên là trừ khi bạn làm với khách hàng cũ thì hãy lấy mức giá trước đây và điều chỉnh cho hợp lý.

Xem xét khả năng kiếm được lợi nhuận

Hầu hết những người viết lách đều bỏ qua việc dự án có thể mang lại bao nhiêu tiền cho khách hàng. Nếu bạn viết ra các sản phẩm nội dung dùng cho việc tạo ra khách hàng tiềm năng hay kích thích mua hàng thì nên tính phí phù hợp cho những giờ nghiên cứu và thực hiện bài viết.

Mức độ liên quan

Khách hàng chỉ yêu cần bạn một bài viết “duy nhất” và bạn nhận ra rằng mình không biết bất kỳ thông tin chi tiết gì của dự án, chủ đề là gì hay đối tượng là ai. Lúc này bạn sẽ cần nhiều thời gian để nghiên cứu chuyên sâu và phí sẽ phụ thuộc vào bạn đầu tư bao nhiêu vào nó.

Tổng số thời gian cần để hoàn thành

Hãy trung thực về tổng số giờ bạn cần để nghiên cứu, viết lách và chỉnh sửa. Nếu chủ đề quen thuộc, bạn có thể giảm được thời gian nghiên cứu. Thế nhưng nếu khách hàng của bạn là người khó tính và bạn phải thay đổi bài viết trên năm lần.

Hãy đảm bảo tính luôn cả những khoảng thời gian này để bạn không tốn nhiều công sức cho một dự án.

Một số câu hỏi thường gặp về nghề viết lách

Bạn vẫn còn những câu hỏi còn đang thắc mắc? Đừng lo lắng vì đây hoàn toàn là điều bình thường. Mình sẽ tóm tắt và giải đáp những câu hỏi với một chuỗi FAQ phổ biến dưới đây.

Bạn đã sẵn sàng bước vào phần hỏi đáp…

Bắt đầu sự nghiệp viết lách của bạn

Bạn sẽ thấy có rất nhiều người viết lách tự do thành công ngoài kia nhưng không đồng nghĩa viết lách là công việc dễ dàng.

Đừng từ bỏ khi bạn gặp khó khăn, công việc khó khăn nào cũng sẽ thuận lợi hơn khi bạn làm nó hằng ngày. Nếu viết đã trở thành thói quen của bạn, mọi thứ không thành vấn đề.

Với các chia sẻ và kiến thức trong bài đăng này, mình hy vọng bạn đã trang bị đủ kiến thức để sẵn sàng tìm kiếm cơ hội viết lách tự do phù hợp. Tất cả những gì bạn cần lúc này chính là hành động.

Nếu bạn có bất kỳ câu hỏi nào về viết lách tự do, đừng ngần ngại để lại bình luận bên dưới hoặc inbox cho mình biết nhé.